استان خراسان شمالی به مرکزیت شهر بجنورد یکی از استان‌های کشور ایران است. این استان با مصوبه دولت در سال ۱۳۸۳ و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان، ایجاد شد. مساحت این استان ۲۸۴۳۴ کیلومتر مربع است که از این نظر پانزدهمین استان ایران و جمعیت آن ۸۱۱۵۷۲ نفر می‌باشد.
استان بوشهر از استان‌های جنوبی ایران و هفدهمین استان بزرگ کشور به لحاظ مساحت است که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. مرکز این استان بندر بوشهر می‌باشد.
استان سیستان و بلوچستان در شرق جنوب شرقی ایران واقع است. این استان با حدود ۱۸۷٬۵۰۲ کیلومتر مربع وسعت، پهناورترین استان ایران می‌باشدو بیش از ۱۱ درصد وسعت این کشور را دربرمی‌گیرد. سیستان شامل زابل و شهرهای اطرافش است و بلوچستان دربرگیرنده بقیه شهرها از زاهدان تا چابهار می‌باشد. سیستان و بلوچستان ۱۱۰۰ کیلومتر مرز با کشورهای پاکستان و افغانستان و ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد
دشت میشان همدان، جهت مشاهده کامل عکس روی آن کلیک کنید
استان همدان به دلیل برخورداری از تنوع محیطی، چشم اندازهای جغرافیایی و آثار فرهنگی و تاریخی دارای جاذبه های گردشگری فراوانی است. در این استان بالغ بر ۱۸۳۱ اثر تاریخی و فرهنگی به ثبت رسیده است. برخی از شهرستان های استان دارای سابقهٔ بسیار طولانی تمدن و یکجانشینی هستند.
جاذبه های گردشگری
جاذبه های گردشگری استان را می توان به دو دسته جاذبه های طبیعی و جاذبه های فرهنگی و تاریخی تقسیم کرد.
الف) جاذبه های طبیعی
استان
ما به دلیل تنوع آب و هوا، وجود کوهستان های مرتفع، دشت های سرسبز، چشمه
ها و سراب های پرآب، رودهای فراوان و غارهای طبیعی جاذبه های طبیعی فراوانی
دارد.
۱ غار علی صدر
غارعلی صدر یکی از
بزرگ ترین غارهای آبی دنیاست. این غار در فاصلهٔ ۷۵ کیلومتری شهر همدان، در
کنار روستایی به همین نام، در بخش گل تپه از توابع شهرستان کبودرآهنگ واقع
شده است. این غار در ارتفاعات آهکی ساری قیه به وجود آمده و از اشکال
کارستی به شمار می رود. منظرهٔ داخل غار بسیار بدیع، هوای آن مرطوب و ساکن
است. روزانه گردشگران زیادی از سراسر ایران و کشورهای دیگر از این غار شگفت
انگیز که قابلیت قایقرانی دارد، دیدن می کنند که این امر موجب رونق فعالیت
های اقتصادی و اشتغال در این ناحیه شده است.
۲ سراب ها
سراب گاماسیاب:
این سراب، از جمله چشمه های آهکی و کارستی می باشد که با آب فراوان از
سرشاخه های اصلی رود کرخه است. این سراب در ۱۹ کیلومتری جنوب غربی شهرستان
نهاوند واقع شده است. سراب گاماسیاب، به علت گوارایی آب، پوشش جنگلی دست
کاشت، آب و هوای دلپذیر و جادهٔ آسفالته، برای استفادهٔ گردشگران، بسیار
مناسب است.
سراب گیان: این سراب در ۲۱ کیلومتری غرب شهر نهاوند
واقع است. که پس از آبیاری اراضی مسیر خود به رود گاماسیاب می پیوندد. سراب
گیان به علّت آب فراوان و گوارا، پوشش جنگل طبیعی، آب و هوای دلپذیر و
وجود بعضی تأسیسات رفاهی، هر ساله پذیرای گردشگران بسیاری است. نهاوند به
خاطر ساختار زمین شناسی و سنگ های آهکی، سراب های متعدد دیگری چون،
فارسبان، ملوسان، کنگاور کهنه، باروداب و… دارد.
۳ کوهستان الوند
این رشته کوه در بخش
میانی استان واقع شده است. شهر همدان در دامنه های شمالی آن و شهر تویسرکان
در دامنه های جنوبی آن قرار گرفته است. دامنه های شمالی الوند به دلیل
چشمه ساران فراوان، چشم اندازهای گُل لاله در بهار، آب و هوای معتدل در
تابستان، مناظر پربرف در زمستان، برای گردشگران، کوهنوردان و علاقه مندان
به ورزش های کوهستانی، بسیار جذاب و دیدنی است.
۴ آب و هوا
تابستان های خنک و ملایم، زمستان های پربرف و اغلب سرد
استان توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب می کند. درفصل تابستان
بسیاری از مسافران برای گذراندن اوقات فراغت خود این استان را انتخاب می
کنند.
از دیگر جاذبه های طبیعی استان می توان به تالاب فصلی آق گل در
ملایر، چنار مسجد باغوار در تویسرکان با دو هزار سال قدمت، درّه های زیبا و
خوش آب و هوا درسرابی، سرکان و آرتیمان تویسرکان، کوهستان مرتفع گری در
نهاوند، باغات دربند و تالاب امام زاده پیرسلمان در اسدآباد اشاره کرد.
ب) جاذبه های تاریخی، فرهنگی
استان
همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین، در تاریخ پر افتخار
سرزمین ما، جایگاه ویژه ای دارد و گذشتهٔ پر فراز و نشیبی را پشت سر نهاده
است. گاهی رو به آبادانی و گاهی آثار و بناهای ساخته شده، به تدریج رو به
ویرانی گذاشته است. آ نچه امروزه در اختیار نسل کنونی قرار دارد، میراث
گرانبهایی است که هر بیننده را به طرف خود جذب و او را با گذشتهٔ این
سرزمین آشنا می کند. اکثر شهرهای استان، مانند: نهاوند، همدان، تویسرکان و
ملایر دارای قدمت و سابقهٔ طولانی شهرنشینی اند. در این میان، همدان پایتخت
اولین حکومت آریایی در ایران یعنی مادها است.
جاذبه های تاریخی
۱ آتشکده و تپۀ باستانی نوشیجان:
این آتشکده در بخش جوکار شهرستان ملایر در بالای تپه ای مشرف به روستای
شوشاب و شهرک صنعتی ملایر، از سه طبقه ساخته شده که طبقهٔ اول را به مادها،
طبقهٔ دوم را به هخامنشیان و طبقهٔ سوم را به ساسانیان نسبت می دهند. این
اثر، بنایی است از خشت و گل با دیوارهای ضخیم که در دوره های مختلف
کارکردهای متفاوتی مانند آتشکده، معبد، پادگان و … داشته است.
۲ تپۀ باستانی هگمتانه:
تپهٔ باستانی هگمتانه دارای نمایی خاکی به وسعت ۲۵ هکتار در دو طرف خیابان
اکباتان واقع شده است، یکی از با ارزش ترین آثار تاریخی ایران محسوب می
شود. این تپهٔ باستانی متعلق به کاخ و خزانه های سلطنتی هخامنشیان و
اشکانیان است. برخی از آثار کشف شده در تپهٔ هگمتانه عبارت اند از: جام
زرّین منسوب به داریوش، جام زرّین منسوب به خشایار شاه ، لوح زرّین آریامنه
، نقش برجستهٔ شیر با لدار زرّین، خنجر و گرد نبند و …
۳ کتیب هه ای گنج نامه: در ۵ کیلومتری جنوب غربی شهر
همدان و در دامنه های کوه الوند و در مسیر درّهٔ عباس آباد، دو کتیبهٔ
مشهور از دورهٔ هخامنشی، برسنگ گرانیت حک شده است. این کتیبه ها به سه زبان
پارسی باستان، ایلامی و بابلی، به خط میخی نگاشته شده است. کتیبهٔ سمت
راست به خشایارشاه و کتیبهٔ سمت چپ به پدرش داریوش هخامنشی منتسب است.
مضمون هر دو کتیبه مانند سایر کتیبه های هخامنشی، درود به اهورامزدا و
درخواست حفظ و نگهداری از کشور توسط او و نیز ذکر نسب شاهان هخامنشی است.
جاذبه های مذهبی: از
جاذبه های مذهبی استان می توان به امام زاده ها و بُقاع متبرکه، مساجد
جامع، مزارات و کلیساها اشاره کرد. این اماکن هم از نظر معنوی و هم از نظر
سبک معماری مورد توجه گردشگران بوده و در بیش تر ایام به ویژه روزهای پنج
شنبه و مناسبت های مذهبی، مورد زیارت و استقبال قرار می گیرند.
جاذبه های فرهنگی:
استان ما که در آن شهر همدان به عنوان اولین پایتخت تاریخ و تمدن ایران
زمین قرار دارد، همواره یکی از مراکز شکوفایی تمدن اسلامی محسوب می شده
است. گذشته های علمی این استان جزء نمونه های کم نظیر در میان دیگر استان
های کشور است. از این منطقه تعداد بی شماری دانشمند، فقیه، فیلسوف، عارف،
شاعر و سیاستمدار برخاسته است.
شخصیت های معروفی مانند؛ عین القضات
همدانی، بدیع الزمان همدانی، رشیدّالدّین فضل اللّٰه همدانی، شیخ الرئیس
بوعلی سینا و باباطاهرهمدانی و… به نام همدان شناخته شده اند. امروزه اماکن
فرهنگی این استان از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایران است که هر ساله
هزاران گردشگر داخلی و خارجی جهت بازدید از آنها به این دیار سفر می کنند.
آرامگاه بوعلی سینا: ابن
سینا یکی از بزرگ ترین مشاهیر فلسفه و طب است که آرامگاه او در میانهٔ
میدان بوعلی همدان قرار دارد. بنای آرامگاه بوعلی از روی قدیمی ترین بنای
تاریخ دار اسلامی در ایران، یعنی گنبد کاووس (قابوس) طراحی و در سال های
۱۳۳۳ ۱۳۲۵ شمسی ساخته شده است. آرامگاه دارای کتابخانه و موزهٔ بسیار
ارزشمندی از کتب خطی می باشد.
آرامگاه باباطاهر: بابا طاهر، عارف، شاعر و دو
بیتی سرای اواخر سدهٔ چهارم و اواسط سدهٔ پنجم هجری، معاصر طغرل بیک
سلجوقی، بوده است که به دلیل بریدن از تعلّقات دنیوی، لقب عریان به او داده
اند. مقبرهٔ او در میدانی به همین نام در شهر همدان، همه ساله پذیرای
علاقه مندان و دوستداران شعر و ادب پارسی است.
مجتمع های فرهنگی توریستی
این
مجتمع ها با استفاده از تجمیع امکانات گوناگون و با هدف ارتقای سطح فرهنگ
عمومی، حفظ آثار ملی و دینی، اشاعه فرهنگ ایرانی و اسلامی، گذران اوقات
فراغت، گسترش فعالیت های ورزشی تفریحی و ارایهٔ امکانات رفاهی و خدماتی
امروزه نقش زیادی در توسعه و رونق گردشگری در استان ما ایفا می کنند.
باغ موزۀ دفاع مقدس:
جلوه ای از رشادت ها و ایثارگری های رزمندگان و مردم غیور استان همدان در
طول ٨ سال دفاع مقدس است که این مجموعه شامل، موزهٔ کلاسیک سپاه و بسیج،
حرم شهید گمنام، دریاچهٔ مصنوعی، پارک دفاع مقدس، ادوات غنیمتی، آب نمای
موزیکال، گالری شهدا، و صفه های عاشورا، سرداران و… است.
مجتمع تفریحی ورزشی گنجنامه: امکانات: تله کابین، رستوران، دریاچهٔ مصنوعی، باغ گیاهان دارویی، اکادمی کوهنوردی، سنگ نوردی، سایت های تیرول، بانجی، اسکیت و…
مجتمع فرهنگی توریستی بام ملایر: امکانات: پارک خانواده، پیست دوچرخه سواری، شهربازی، زمین های ورزشی، تیراندازی، اسکیت، هتل خشتی، تله کابین و …
مجتمع توریستی عباس آباد: امکانات: رستوران، سینما، دریاچه، آبشار مصنوعی، پارک، اقامتگاه، زمین اسکیت، پیاده روی و…
برخی از مهم ترین جاذبه های گردشگری استان همدان به تفکیک شهرستان
جاذبه های تاریخی و فرهنگی :
تپهٔ باستانی گیان ۷۳ قرن قبل از میلاد، تپهٔ باستانی باباقاسم (دورهٔ
اشکانیان)، آتشکده گره چغا، میدان تاریخی قیصریه، سرستون های معبد
لائودیسه، مقبرهٔ نعمان بن مقرن، حمام حاج آقاتراب و موزهٔ مردم شناسی
نهاوند (مرمت شده در دورهٔ قاجار) منزل آیت اللّٰه قدوسی، مقبرهٔ شیخ
ابوالعباس نهاوندی (درب شیخ)، پل تاریخی زرامین (پل لاغه)
جاذبه های مذهبی
: شاهزاده محمد و علی(ع) و مسجد جامع در میدان قیصریه، امام زاده
ابراهیم(ع) در روستای دره ابراهیم، امام زاده مهدی و امام زاده دوخواهران
(خیابان فجر اسلام)، امام زاده جعفر(ع) روستای کوهانی
جاذبه های طبیعی
: سراب گیان و جنگل طبیعی اطراف آن، سراب گاماسیاب، سراب فارسبان، سراب
کنگاور کهنه، سراب بنفشه، سراب باروداب و ملوسان، کوهستان گرو (گری) با
زمستان های پربرف و تابستان های خنک، غار گاماسیاب، طبیعت زیبای دشت نهاوند
در فصل بهار، تپه جنگلی ابوذر، چنار قدیمی سراب کنگاور کهنه با ۴۰۰ سال
قدمت
همدان
جاذبه های تاریخی و فرهنگی :تپهٔ باستانی
هگمتانه، کتیبهٔ گنجنامه، تپه مصلی، شیرسنگی (دورهٔ ا شکانیان)، آرامگاه
بوعلی سینا و موزهٔ بوعلی، آرامگاه باباطاهر، گنبد علویان و برج
قربان(دورهٔ سلجوقی)، بازار و کاروانسراها (دورهٔ قاجار)، موزهٔ مردم شناسی
همدان، موزهٔ تاریخ طبیعی همدان،
جاذبه های مذهبی : بقعهٔ ا ستر و مُردخای مورد
احترام یهودیان است، کلیسای کاتولیک حضرت رفائیل و کلیسای گریگوری ارامنهٔ
همدان، شاهزاده حسین(ع)، امام زاده یحیی و امام زاده عبداللّٰه (ع)، امام
زاده حسن(ع) در روستای وفرجین، امام زاده حسین(ع)، امام زاده اهل بن علی
(ع) مسجد جامع همدان.
جاذبه های طبیعی : کوهستان الوند با دره های
سرسبز و مناظر پر برف در زمستان، درّه مرادبیگ، درّهٔ عباس آباد و بوستان
های متعدد در سطح شهر، غار بگلیجه در روستای سرخ آباد، غار آق قایا،
دریاچهٔ پشت سدّ اکباتان، آبشار گنجنامه، پیست اسکی همدان(تاریک درّه)،
مجتمع تفریحی سیاحتی عباس آباد.
استان گیلان یکی از مراکز مهم گردشگری در ایران است. این استان دارای امتیازهای قابل توجهی برای جذب گردشگر است که به چند مورد آن اشاره می شود.
الف) آب و هوای
مناسب: آب و هوای استان به دلیل مطبوع بودن، به ویژه برای گذراندن روزهای
تعطیل و فراغت مردم نواحی گرمسیری، زبانزد عام و خاص است.
ب) تنوع
ناهمواری ها و پوشش گیاهی: استان گیلان از نظر اشکال ناهمواری ها و پوشش
گیاهی، با برخورداری از دریا، کوه، جنگل، سواحل شنی، رودخانه ها و جلگه های
سرسبز، متنوع ترین چشم اندازهای طبیعی را برای گردشگران فراهم می سازد.
پ)
تنوع چشم اندازهای انسانی: استان با داشتن شیوهٔ سکونتگاهی پراکنده همراه
با مساکن با سقف شیروانی و گالی پوش سفالی، شالیزارها، مزارع چای، باغ های
زیتون، لنگرگاه ها و بنادر مهمی چون انزلی و آستارا و قومیت های زبانی و
مذهبی دارای تنوع چشم اندازهای انسانی و فرهنگی است که می تواند گردشگران
بیشتری را به خود جذب کند.
ت) موقعیت
نسبی مناسب: استان، فاصلهٔ مکانی کوتاهتری با مراکز عمدهٔ جمعیّتی کشور به
ویژه تهران دارد، هم چنین، به دلیل هم مرز بودن با جمهوری های تازه استقلال
یافتهٔ شوروی دارای موقعیت مناسبی برای جذب گردشگران خارجی در آینده است.
جاذبه های گردشگری در گیلان
جاذبه های گردشگری استان را می توان به جاذبه های طبیعی، تاریخی و یادمانی، زیارتی، فرهنگی و اقتصادی طبقه بندی کرد:
جاذبه های طبیعی
الف) سواحل:
طول سواحل دریا در استان گیلان به ٢٢٠ کیلومتر می رسد. در این مسیر شهرهای
آستارا، بندر انزلی و کیاشهر مستقیماً در کنار دریا قرار دارند و شهرهای
دیگر استان نیز با فاصلهٔ اندکی از دریا قرار گرفته اند. ماسه ای بودن بخش
عمده ای از سواحل و نزدیکی به جنگل از ویژگی های سواحل گیلان است. در نواحی
تالش، جنگل با فاصلهٔ اندکی از ساحل قرار دارد و این زیبایی
طبیعی جنگل
را دو چندان می کند. سواحل گیلان قابلیت قایقرانی و ورزش های آبی را دارد و
ماسه های سواحل برای قدم زدن، ورزش و پیاده روی و حمام آفتاب گرفتن مناسب
است.
ب) تالابها و استخرها: تالاب ها
از جمله جاذبه های طبیعی استان اند. مهم ترین تالاب استان، تالاب انزلی
است. این تالاب به دلیل جزایر زیبا، انبوه گل های نیلوفر آبی، نیزارهای
بزرگ که پرندگان زیادی در آن زندگی می کنند، چشم انداز زیبایی در نظر
گردشگران ترسیم می کند. علاوه بر تالاب انزلی، تعداد زیادی از تالاب های
طبیعی و دریاچه های مصنوعی دیگر هم در استان گیلان وجود دارد که تالاب
استیل آستارا، سدّ روستای جوکندان تالش، استخرهای کوچک و زیبای حوالی فومن،
صومعه سرا، ضیابر، جمعه بازار و پیربازار، دریاچهٔ سدهای سفید رود، تاریک و
سنگر از جملهٔ این هاست.
پ) رودها: بستر رودهای
گیلان عموماً در مسیر دره های کوهستانی که از جنگل های سرسبز و انبوه
پوشیده شده اند، قرار دارد. این رودها از نظر ماهیگیری و صید قزل آلا اهمیت
داشته، به دلیل جریان تند خود برای قایقرانی قابلیت دارند.
ت) کوهستانها و نواحی ییلاقی:
بیش از نیمی از مساحت استان را مناطق کوهستانی تشکیل می دهند. نواحی
ییلاقی گیلان با هماهنگی خاصّ عوامل طبیعی، از ییلاق های سایر قسمت های
کشور ما متمایزند و علاوه بر آب و هوای مطبوع دارای چشمه های آب معدنی و
قابل دسترسی هستند. مناطق ییلاقی استان که در حال حاضر مورد استفاده قرار
می گیرند، عبارت اند از:
در مسیر تمامی رودهای گیلان در قسمت کوهستانی، آبشارهای
متعدد وجود دارد. کوهستان های آن جا برای ورزش های کوهنوردی و کوه پیمایی
قابلیت خوبی دارند. وجود دریاچه های یخچالی در نواحی ییلاقی تالش و غارهای
طبیعی در ارتفاعات دلفک در جنوب شهرستان لاهیجان از زیبایی های دیگر
کوهستانی در این استان است.
ث) جنگلها:
جنگل های گیلان از مناظر طبیعی استان اند که به علّت تنوع در گونه های
جنگلی و انبوهی درختان جذابیت زیادی دارند. جنگل های گیلان را در درّه ها و
دامنه ها، رودها و چشمه سارهای زیادی همراهی می کنند. ترکیب سه عنصر جنگل،
مرتع و رود چشم انداز زیبایی از رنگ ها و عناصر سازندهٔ طبیعت را به وجود
آورده است.
جاذبه های تاریخی و یادمانی
وجود جنگل های انبوه، گسترش زمین های باتلاقی و از همه
مهم تر شرایط آب و هوایی و امکان شیوع انواع بیماری به ویژه مالاریا در
نواحی جلگه ای، استقرار انسان را در این ناحیه با مشکلات زیادی مواجه کرده
بود و انسان مدت ها طول کشیده تا بر این موانع فائق آید و خود را با شرایط
موجود وفق دهد. قدیمی ترین بناهای تاریخی و یادمانی گیلان در کوهپایه ها و
مناطق کوهستانی است و آثار مربوط به پیش از ورود آریایی ها مثل تپه های
مارلیک در حوالی روستای نصفی رحمت آباد رودبار و مساکن ماقبل تاریخ مریان
در روستای مریان کرگانرود تالش از نظر تاریخی اهمیت ویژه ای دارند. بناها و
ساختمان های تاریخی مجموعه ای از یادمان ها را تشکیل می دهندکه شامل قلعه
های قدیمی، آتشکده ها و مساجد، پل ها، کاروانسراها، آرامگاه ها و برخی
ساختمان های قدیمی اند که در دورهٔ باستان ساخته شده و بعدها در دورهٔ نفوذ
اسلام نیز مورد استفاده قرار گرفته اند.
بناها و یادمان های تاریخی استان:
جاذبه های زیارتی
استان گیلان به دلیل مخالفت های علنی یا پنهانی مردم با
خلافت عباسیان، به عنوان پناهگاهی مطمئن برای بازماندگان امامان و یاران
آن ها که همیشه از فشار و تعقیب خلفا در آزار بودند به شمار می آمد؛ از
این رو، اماکن مذهبی و زیارتگاه های زیادی در گیلان وجود دارند که حتی
بسیاری از این امامزاده ها اهمیت محلی دارند و فقط بعضی از آن ها به دلیل
نزدیکی بیشتر و انتساب نزدیک به ائمهٔ اطهار، دارای اهمیت منطقه ای هستند.
از جملهٔ زیارتگاه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بیشتر مساجد گیلان قدمت زیادی ندارند و از نظر معماری،
دارای شکل ساده و بی پیرایه اند، امّا چند مسجد مثل اسپیه مزگت یا سفید
مسجد روستای دیناچال (شهرستان رضوان شهر)، مسجد صفی یا سفید رشت و مسجد
اکبریه در لاهیجان جزء مساجد تاریخی استان اند که از نظر جذابیت هنری و
معماری دارای اهمیت و ارزش توریستی هستند.
جاذبه های فرهنگی گردشگری در گیلان
فعالیت های فرهنگی گسترده و متنوع گیلان از نظر
گیلانگردان می تواند جالب توجه باشد. آداب و رسوم و ورزش های سنتی و غذاهای
محلی و بومی در نوع خود از ویژگی های خاصی برخوردار است. مهم ترین فعالیت
های فرهنگی با جذابیت گردشگری عبارت اند از: کشتی گیله مردی، ورزا جنگ،
لافند بازی و برخی فعالیت ها و سنت های دیگر. غذاهای محلی با موادّ تولیدی
منطقه که به شکل خاصی آماده و پخته شده، در مهمان سراهای محلی عرضه می شود
که همواره مورد رضایت بیشتر مسافران قرار می گیرد.
جاذبه های اقتصادی
گیلان علاوه بر جاذبه های گردشگری فراوان، امکانات
وسیعی را برای خرید محصولات محلی در اختیار مسافران قرار می دهد. در این
مراکز خرید، انبوهی از کالاهای متنوع عرضه می شود که منظرهٔ جالب و لذت
بخشی دارد. بازارهای دائمی که معمولاً در بخش مرکزی شهرها قرار دارند، به
کار خرده فروشی می پردازند. بازارهای هفتگی رشت، لاهیجان، فومن، بندر
انزلی، آستارا، لنگرود، رودسر و صومعه سرا از جنب و جوش همیشگی و روزمره
برخوردارند. صنایع دستی که عمده ترین آن ها محصولات حصیری، جاجیم، گلیم،
سبد و زنبیل، ظرف گلی،محصولات خراطی شدهٔ چوبی، جارو، جوراب پشمی و ابریشمی
است، به همراه خاویار و ماهی از جمله جاذبه های دیگر اقتصادی است.
فهرست جاذبه های گردشگری استان گیلان به تفکیک شهرستان
1 رودبار
غار درفک،
درخت سرو هرزویل، سوسن چلچراغ، چشمهٔ آبگرم لویه، چشمهٔ آب معدنی سنگ رود،
چشمهٔ کلشتر، چشمهٔ آبگرم ماست خور منجیل، سد منجیل و چشم اندازهای زیبای
کنار سفید رود، روستای لاق بره سر، ییلاق سالانسر، پارک جنگلی کندلات،
تالاب سیاهرود و دریاچهٔ تاریک، کوه آسمانسرا، غار تاریک لوشان، پل تاریخی
لوشان، ییلاق آغوزین رودبار و بروبن سی دشت و دره دشت.
٢ رودسر
منطقهٔ
سفید آب رحیم آباد و منطقهٔ جنگلی سرولات، منطقهٔ ییلاقی جواهردشت، ساحل
زیبای رودسر، چشمهٔ آب معدنی سجیران، دهکدهٔ ییلاقی شوییل، مجتمع ساحلی
اقامتی (چابکسر، رودسر و کلاچای) پارک جنگلی للّه رود، گنبد هشت ضلعی
پیرمحله، قلعهٔ بندبن قاسم آباد و پل تاریخی تمیجان.
٣ رشت
عمارت
کلاه فرنگی، عمارت شهرداری، عمارت پست، موزهٔ رشت، خانهٔ قدیری، کتاب
خانهٔ ملی رشت، خانهٔ ابریشمی، کاروان سرای لات، موزهٔ میراث روستایی
گیلان، خانهٔ جهانگردی، پارک قدس، بوستان ملّت، پل دانشجو و کلیسای ارامنه.
٤ تالش
پارک
جنگلی و سواحل زیبای گیسوم، مناطق ییلاقی سوباتان، مریان و تنده وین.
جادهٔ کوهستانی اسالم به خلخال، قلعهٔ سلسال لیسار، کاخ قشلاق و ییلاقی
نصراللّه خان (سردار امجد)، حمام قدیمی آق اولر و مناطق باستانی تول.
٥ انزلی
تالاب
انزلی، پارک ساحلی و بلوار، تالاب سرخانگل، کاخ موزهٔ نظامی میان پشته،
فانوس دریایی، برج ساعت و موج شکن، پل قدیمی غازیان، عمارت شهرداری.
٦ املش
مناطق
ییلاقی و باغات چای، غار تلابن گورج و هفت خم تله سر، چشمهٔ آب معدنی
لوزان، یخچال طبیعی ملجادشت، هلودشت و تالاب زر بیجار، پارک قدیمی گلستان،
آبی بیجار و میرزا کوچک خان، برج و بافت تاریخی املش، خانه های قدیمی
خاندان صوفی (املش) و قلعهٔ شاه نشین قلعه.
٧ آستانه اشرفیه
پارک
ساحلی آستانه، اسکلهٔ ماهیگیری و قایقرانی بندر کیاشهر، پارک جنگلی صفرا
بسته، تالاب بوجاق (کیاشهر)، آرامگاه محمد معین و پل خشتی نیاکو.
٨ آستارا
باغ
عباس آباد، منطقهٔ سرسبز حیران، آبگرم کوته کومه و علی داشی، مرداب استیل،
طرح ساحلی صدف، بهشت کاکتوس ها، آبشار لوندویل، پارک جنگلی بی بی یانلو،
مدرسهٔ حکیم نظامی، قلعهٔ لمیر محله و گورستان باستانی و نه بین.
٩ رضوانشهر
پارک
جنگلی دکتر دستکار، آبشار ویسه دار، مجتمع ساحلی تازه آباد و پره سر، مسجد
سفید یا اسپیه مزگت گورستان باستانی و سکه و میان رود و پل آجری پونل.
١٠ سیاهکل
کوه
درفک، منطقهٔ سرسبز دیلمان و اسپیلی، آبشار لونک، چشمهٔ آب معدنی
لاریخانی، منطقهٔ آغوزی، آبشار بابا ولی، غار اسپهدان تی تی کاروان سرا،
مناطق باستانی قلعه کوتی، کوه پس و حسنی محله، محلّهٔ کوتول شاه، قلعهٔ
دیده بانی روستای گرماور، حمام تاریخی دیلمان، غار لوعلی، پناهگاه سنگی
گیلارکش و یرشلمان.
١١ شفت
مناطق سیاحتی زیارتی سیاه مزگی، چنار رودخان، منطقهٔ ییلاقی امامزاده ابراهیم و امامزاده اسحاق.
١٢ صومعه سرا
تالاب
هند خاله، نرگستان و سیاه درویشان، باغات چای و مزارع توتون، دهکدهٔ
ییلاقی تنیان، پارک جنگلی سیاه کوه، خرابه های قدیمی گسکر هفت دغنان،
منارهٔ آجری گسلر، پل خشتی یا خشت پل، اثر باستانی مناره بازار و سید
خروسه.
١٣ فومن
تالاب خطیب سراگوراب، پارک تفریحی، جنگل ها و مراتع سرسبز، غار فوشه، قلعهٔ رودخان و شهرک ماسوله.
١٤ لاهیجان
تالاب
امیر کلایه، تله کابین، بام سبز استخر لاهیجان، آبشار شاه نشین، موزهٔ
تاریخ چای ایران و آرامگاه کاشف السلطنه، حمام گلشن، بافت تاریخی لاهیجان،
غارنشینان بر یا شیخان ور و خانهٔ صادقی.
١٥ لنگرود
تالاب
کیاکلایه، ساحل چمخاله، منطقهٔ لیلا کوه، پارک جنگلی خرما، بلوردکان و
مریدان، غار لیارود، پل خشتی لنگرود، خانه های منجم باشی و دریابیگی، قلعهٔ
درزبن، پل آجری بلوردکان، بافت تاریخی لنگرود و مجموعهٔ دریابیگی.
١٦ ماسال
منطقهٔ
جنگلی تاسکوه، آردی دول، منطقهٔ باستانی اسبه ریسه، گردشگاه جنگلی ریزه
مندان، ییلاق شالما، چسلی، بیلگاه دون، اسپی دشت، دشت النزه و ویرگاه،
خندیله پشت، مارجونه، رشته پشت، وشنه راه، واشیار، اولسبلنگاه، صی فی، نم
نم پشت، خشکه دریا، تلارگاه ملومه بند، غار آویشو، مناطق باستانی در خانه،
گیله سرا، وردم، منطقهٔ یادمانی مشهد میرزا (محل شهادت میرزا کوچک)، مناطق
ییلاقی تاریخی سنگ بست، دره خون و خندیله پشت.
تقسیمات سیاسی استان
به دنبال شورش ایل بویراحمد در تیرماه سال ١٣٤٣ شمسی طبق مصوبهٔ مجلس شورای ملی وقت کهگیلویه و بویراحمد از استان های فارس و خوزستان جدا شد و با عنوان فرمانداری کهگیلویه و بویراحمد به مرکزیت یاسوج، مستقل شد و در خردادماه ١٣٥٥به استان تبدیل گردید. استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از همگن ترین استان ها از لحاظ بافت فرهنگی، قومی و مذهبی است.
تقسیمات سیاسی استان
در اولین دورهٔ قانون گذاری در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی پس از نهضت مشروطیت قانون تشکیل ایالات و ولایات به تصویب رسید.
توانمندی های گردشگری
قابلیت ها و جاذبه های گردشگری
استان یزد به دلیل
قرارگیری در اقلیم خشک و شرایط محیطی خاص دارای توانمندی های گردشگری
طبیعی، تاریخی، مذهبی و فرهنگی، در سطح ملّی و بین المللی است. ۶۵۰۰ اثر
طبیعی تاریخی شناسایی شده، ۱۴۸۵ اثر ثبت شدهٔ ملّی، موقعیت بین راهی،
هنرهای دستی فراوان، سوغات متنوع نیز توانسته گردشگرانی را به سوی خود جلب
کند.
استان اردبیل
تاریخ
شرح
حال تاریخی و باستانی استان اردبیل با سرزمین آذربایجان و حوادث باستانی و
تاریخی آن آمیخته است. بر پایه یکی از قدیمی‌ترین متون صفویه، جد اعلای
شیخ صفی‌الدین در ناحیه مغان و مجاورت غرب گیلان اقامت گزید. شیخ صفی‌الدین
شهر اردبیل را که موطنش بود، مرکز فعالیت‌های خود ساخت و خانقاهی در آن
برپا کرد. این خانقاه از موقعیت ممتازی برخوردار بود.
تقسیمات سیاسی استان
استان
مازندران در شمال کشور جمهوری اسلامی ایران هجدهمین استان از نظر وسعت در
کشور محسوب می گردد.